Op woensdag 17 april was het weer zover: Lezen Centraal, het jaarlijkse congres van Stichting Lezen, vond plaats in een uitverkocht Beatrix Theater in Utrecht. Ook wij waren aanwezig met een informatiestand en een selectie van onze boeken. Het congres was gericht op leraren in het primair en voortgezet onderwijs, beleidsmakers, bibliotheekprofessionals, onderzoekers en andere geïnteresseerden. En het thema van deze dag was: Van denken naar doen. Want hoe krijg je leerlingen aan het lezen?
De focus tijdens Lezen Centraal lag voornamelijk op het lezen van ‘rijke’ teksten, zoals jeugdliteratuur. Moeilijke teksten dus. De eerste vraag van veel bezoekers van onze informatiestand was dan ook: ‘Zijn jullie teksten eigenlijk wel rijk?’ Een logische vraag, aangezien wij eenvoudige boeken maken voor mensen die moeite hebben met lezen. De boeken zijn daarom minder talig: zinnen zijn kort, vocabulaire is eenvoudig of wordt uitgelegd, en informatie staat dicht bij elkaar.
Toch zijn onze boeken niet per definitie ‘arm’. Ze hebben een duidelijke structuur en de verhalen zijn samenhangend. Daarnaast hebben onze boeken universele thema’s die aansluiten bij de leefwereld van leerlingen, maar hen tegelijkertijd ook uitdagen om anders na te denken.
Zo gaan onze boeken over thema’s als liefde en vriendschap, maar ook over verraad (‘Gouden Setje’). Of over opgroeien met ouders die niet voor je kunnen zorgen (‘Turis’). Of over het moeten vluchten voor een oorlog (‘Je leven op het spel’). Ook hebben we boeken over de Eerste en Tweede Wereldoorlog (bijvoorbeeld ‘Valse papieren’ en ‘Anne Frank, haar leven’). Zo zetten onze boeken leerlingen aan om zich te verplaatsen in de schoenen van een ander en bieden ze stof tot denken.
De onderliggende lijn in alle sessies tijdens Lezen Centraal was daarnaast dat leesplezier bevordert moet worden. Filosoof Coen Simon zei het het best: ‘Als we willen dat mensen lezen, moeten we ze van lezen leren houden.’ Kinderen (en volwassenen) moeten dus een intrinsieke motivatie hebben om te lezen.
Daar zijn wij het helemaal mee eens, en daarom hebben wij boeken die handvatten bieden aan leerlingen die lezen ‘stom’ vinden. Want, zo bleek uit de sessies: als een leerling zegt dat lezen ‘stom’ is, dan betekent dat vaak dat de leerling lezen gewoon te moeilijk vindt. Een makkelijker boek kan dan de oplossing zijn. Want dan leest de leerling wél door. En maakt hij of zij sprongen. Dan kan de leerling later het originele boek lezen in plaats van de eenvoudige versie. En ook niet onbelangrijk: dan krijgt de leerling weer plezier in het lezen. Want alleen met leesplezier blijft een leerling écht doorlezen. En dat is wat we willen. Van denken, naar doen!